هنرمندان مطرح استان : آقاي علي يگانه (روكارگير فرش) ، محمد فريزني (مس چكشي كرمان) ، خانم عصمت زبردست ( گليم باف ) ، خانم زهرا خضري ( قاليباف ) ، خانم زهرا جعفر آقائي ( گليم باف ) ، خانم مطهره صافي زاده ( پته دوز ) ، خانم منيژه محسني ( گليم باف ) و خانم سكينه محمدي ( قاليباف )
استان كرمان داراي پوشش گياهي خاص نواحي كويري است . در اين منطقه جنگل قابل توجهي وجود ندارد و رستني هاي آن نيز محدود به برخي گونه هاي بياباني و كويري است . رستني هاي استان كرمان را درختان ارژن و گز و برخي گياهاني كه كاربرد دارويي و صنعتي دارند ، تشكيل مي دهند . برخي از گياهان چون گل گاوزبان و كتيرا نيز در كوه هاي شمالي استان كرمان مي رويند .
در استان كرمان به لحاظ موقعيت طبيعي و شرايط اقليمي ، گونه هاي مختلف حيوانات وحشي و اهلي در قسمت هاي كوهستاني و جلگه اي آن زندگي مي كنند . به همين خاطر نيز مناطقي از محدوده استان تحت حفاظت سازمان محيط زيست قرار گرفته و از نظر صيد و شكار جزو نواحي ممنوعه اعلام شده است . از مناطق حفاظت شده استان كه ويژگي هايي در خور توجه دارند مي توان به مناطق "خَبر" و "ارزوئيه بافت" اشاره كرد . در اين نواحي پرندگاني نظير كبك ، تيهو ، سينه سياه و انواع قوش و شاهين و كبوتر زندگي مي كنند . در نواحي سردسيري و گرمسيري استان نيز حيواناتي مانند پلنگ ، يوزپلنگ ، گرگ ، روباه ، خرس سياه ، شغال ، كفتار ، خرگوش ، انواع مار ، كل ، بز ، ميش و قوچ زندگي مي كنند و در دشت ها گورخر وجود دارد .
حجت السلام و المسلمين هاشمي رفسنجاني - فؤاد كرماني - هوشنگ مرادي كرماني - مشتاق علي شاه كرماني – محمد ابراهيم باستاني پاريزي - شاه نعمت الله ولي - احمد ناظر زاده كرماني - استاد احمد بهمنيار - استاد حسين مسعود - افضل كرماني - خواجوي كرماني - سيد علي اكبر صنعتي - عماد كرماني - محمد ارجمند - محمد حسين ميمندي نژاد كرماني - هرندي كرماني - دكتر محمد جواد باهنر
تنوع گويش و لهجه در كرمان زياد به چشم مي خورد و نا گفته نماند كه كرماني ها ، اصولا بيش از ساير مناطق فارسي صحيح را (كه همان فارسي دري باشد) تكلم مي كنند . در اين جا به چند نمونه از اصطلاحات زباني از جملهمثل هاي رايج در كرمان همراه با ترجمه آن اشاره مي شود .
1 -شله زرد ’ كه معمولا در ايام سوگواري طبخ مي شود در كرمان به آن ’ابراهيمخاني ’ نيزگفته مي شود .
2 -مفهوم (فتنه) سرو صدا يا حرفهاي بي ربط اوسونگلسون
3 -انگل چنگل- چيزي را دستكاريكردن
4 -انجوجه ( تخمه آفتاب گرددان )
5 -آرا- بزك يا آرايش كردن زنان
6 -آبپاش- آبسه دندان
7 -اس پس - يونجه
8 -اوتا - نخ قرقره
9 -اق - اظهارتنفر
استان كرمان محل سكونت مردمي با عقايد متنوع ديني و مذهبي است كه عمدتاً تحت تاثير فضاي فرهنگي اسلامي و ايراني شكل گرفته است.علاوه برمسلمانان شيعه، پيروان زرتشت، فرقه شيخيه، اهل حق و. . . . نيز در محدوده استان زندگي ميكنند كه هر كدام از آنها آيين و مراسم مذهبي و ديني خاصي دارند.
به طور كلي فرهنگ منطقه كرمان بر بنياد دو عامل شكل گرفته است. از يكسو زيستگاه طبيعي و اقليمي خاص و از سوي ديگر تاريخ سخت و پر جنگ و جدال آن. اين جدال دايمي با طبيعت كويري منطقه و دور افتادگي جغرافيايي، ساليان متمادي ادامه داشته و به قناعت و صبوري مردم منطقه منجر گرديده است.
فرهنگ زرتشتي
در حال حاضر نزديك دو هزار زرتشتي در كرمان زندگي ميكنند. اين اقليت مذهبي داراي آيينها و مراسمي هستند كه از اعتقادات ديني آنها سرچشمه ميگيرد و اجراي بعضي از مراسم آنها در تمام جامعه كرمان به چشم ميخورد. آيينهايي مثل جشن سده و جشن مهرگان از جمله آنها ميباشد.
اعياد مذهبي
مراسم جشنهاي مذهبي مسلمانان از قبيل عيد قربان، عيد فطر،. . . . با شكوه تمام در سراسر استان برگزار ميشوند. برگزاري مراسم مذهبي اين اعياد در روستاها و در ميان عشاير استان رونق ويژهاي بر خوردار است و در مناطق شهري نيز به ويژه در ميان خانوادههايي كه عقايد عميق مذهبي دارند به نحو برجستهاي برگزار ميشود.
جشن سده
جشن سده از آيينهاي زايش و رويش است كه هم در ميان عشاير كرمان و هم كشاورزان و باغداران(زمستان به پايان ميرسد و بهار آغاز ميشود) برگزار ميگردد.
سده به معني آتش كشنده و آتش شعله بلند است و نام روز دهم بهمن است. آتش و اجاق كانون آغازين حيات است بقاياي آتش، نشانه دوام نسل خانواده است. بقاي آتش، نشانه دوام نسل و خانواده است.
آيين سده در ميان عشاير بافت و سيرجان(سده سوزي چوپاني) خوانده ميشود. زرتشتيان كرمان پنجاه روز پيش از جشن نوروز در گبر محله باغچه بوداغ آباد اين مراسم را برگزار ميكنند.
جشن مهرگان
در اوستا روايت است كه مهر همان ايزد مهر است كه در روز آغازين زمستان زاده شده است و ميترا نام دارد. در ايران باستان اين جشن را ميترا كانا مينامند، كه بعدها به مهرگان تبديل شد.
از طرفي آيين مهر پرستي كه روزي جهان را در بر گرفته بود بر دين زرتشت اثر گذاشته و در سدههاي بعد به جشن مهرگان تبديل شده است. روايت ديگر آن است كه مهر همان مهر خورشيد، نور و گرمي، مهرباني و محبت و فروز مينويي و عهد و پيمان ميباشد و نيز چيرگي شاه فريدون پيشدادي بر ضحاك تازي است.
در اين روز در بسياري از مكانها بازار بر پا ميشود و مردم شادي ميكنند. در تقويم اوستا جشن مهرگان برابر 16 مهر است اما چون در تقويم كشوري شش ماه از سال 31 روز است، بنابر اين جشن شش روز جلوتر و روز دهم مهر خواهد بود.
از مراسم ديگر ايزد مهر، مراسم قوچ اندازون است، در آيين مهر قوچ، نماد مهر است. قوچ يا پازن را در گله ميش و نر مياندازند. نخست آن را بارنگهاي سرخ و سبز به طرز دل انگيزي ميآرايند و بر پشت آنها نقوش مختلفي از جمله نقش چهارخال يا چهار سوي چليپا براي دفع چشم زخم و گزند رنگ آميزي ميكنند و سپس طلب فراواني و باروري قرباني ميكنند.
زيارت پنج تن يا جشن سر سال نوروز
اين مراسم همه ساله از آغاز سال نو به مدت سه روز در اطراف آرامگاه يا زيارتگاه پنج تن در مهناباد در خاك رودبار جيرفت برگزار ميشود و همزمان با آن بزرگترين بازار سالانه منطقه نيز تشكيل ميشود.در اين هنگام مهناباد به صورت بازاري در ميآيند كه از سادوئيد تا منوجان و از فارياب تا دلگان بلوچستان براي شركت در بزرگترين اجتماع روستايي عشايري منطقه گرد آمدهاند.
جنگل ها